Straten in de Ambachtsheerlijkheid

WIE OF WAT? AFLEVERING 1
Straatnaamborden. We zien ze overal en gaan er meestal achteloos aan voorbij. Maar wie of wat gaat er schuil achter die straatnamen. Dorpsstraat en Kerkstraat spreken voor zich, maar wie was Bastiaan Bos, Meester Haafkens of Van Hall? 

F.A. van Hallstraat, Anna van Noorlestraat en Pleinstraat

Ronnie Hendriks
De F.A. van Hallstraat loopt parallel aan de Hei- en Boeicopseweg.

In deze eerste aflevering van ‘Wie of wat’ komen er direct drie namen langs. Het gaat om straten in de ‘nieuwbouw’ van Hei- en Boeicop waarvan de naam te maken heeft met de voormalige ambachtsheerlijkheid.

Een van de drie borden verwijst naar F.A. (Floris Adriaan) van Hall, tussen 1797 en 1808 de zevende heer van Hei- en Boeicop. Na hem kwamen er nog twee ambachtsheren met dezelfde     naam. Floris was de eerste Van Hall die een vooraanstaande openbare functie bekleedde.

De oudst bekende voorvader van hem, Floris Jansz., woonde in 1633 in de IJsseloordse polder onder Westervoort in Gelderland. In 1660 vertrok de familie naar Oosterbeek en verhuisde vervolgens in 1692 naar Leiden. Vanaf 1791 woonden de Van Halls in Amsterdam. Na Floris hebben vele leden van de familie Van Hall in de 19de en 20ste eeuw openbare functies bekleed zoals notaris, schout, raadslid, predikant, hoogleraar, advocaat, minister, premier, senator en burgemeester. Het bekendst geworden is de verzetsheld Gijsbert (geboren 1904) die in de roerige jaren 60 burgemeester van Amsterdam was en in 1967 ‘wegens disfunctioneren’ door de regering werd ontslagen.

Floris Adriaan werd op 6 december 1736 in Leiden geboren. Na zijn jeugd vertrok hij naar Vianen waar hij werk vond en tevens kennis maakte met Anna van Noorle, met wie hij zich in 1759 verloofde. Floris wordt door zijn schoonvader flink in het zadel gehesen. Zo werd hij onder meer notaris, heemraad,substituut-schout, subsituut-drossaard en dijkgraaf. Floris en Anna trouwden in 1760 en namen hun intrek op Monnikenhof, een buitenhuis in Vianen. In de daaropvolgende jaren verwierf Floris ook een aantal functies in Hei- en Boeicop. Zijn titels waren schout (burgemeester), erfhuismeester, rentmeester van de kerk en luitenant-houtvester van de jacht. In Hagestein werd hij drossaard, gadermeester en dijkgraaf. Ambachtsheerlijkheid

De bekroning van zijn jacht op titels kwam toen de ambachtsheerlijkheid in Heicop te koop werd aangeboden.Floris kocht in 1797 voor een bedrag van 26.000 gulden de complete ambachtsheerlijkheid Hei-en Boeicop, Die omvatte zo’n 140 ha land, het ambachtshuis, het rechtshuis, de hofstede Laanhoeve en nog enkele huizen, boerderijen en gronden. De ambachtsheerlijke rechten kostten Floris nog eens 42.000 gulden.

Floris Adriaan overleed in zijn huis in Heicop op 26 juni 1808. Voor zover bekend is hij de enige ambachtsheer die hier is overleden en ook de enige heer van Hei- en Boeicop naar wie een straat is vernoemd. Ook Amsterdam heeft een Van Hallstraat. Die is niet vernoemd naar ‘onze’ Floris en ook niet naar de Amsterdamse burgemeester Gijs van Hall. Met die straat eert Amsterdam politicus Floris Adriaan van Hall (1791-1866), een nazaat.Hij was de vierde premier van Nederland tussen april 1853 en juli 1856.

Ambachtsvrouw
De Anna van Noorlestraat gezien vanaf de Pleinstraat.

Na het overlijden van Floris werd diens vrouw Anna van Noorle (1739-1815) ambachtsvrouwe van de heerlijkheid. Dat brengt ons bij de tweede straat. Het naambord vermeldt alleen dat Anna de echtgenote was van F.A. van Hall. De titel ambachtvrouwe wordt niet genoemd. De derde straat , die de twee andere straten verbindt, is wonderlijk genoeg vernoemd naar een plein. Die ‘grond’ is nu nog terug te vinden in de open ruimte voor het voormalige gemeentehuis. Ooit stond daar het statige herenhuis van de ambachtsheren,waar ook Floris en Anna verbleven.
De open ruimte tussen het huis en de Hei- en Boeicopseweg werd het plein genoemd.

De Pleinstraat op de achtergrond, verwijst naar de voorgrond.

Bronnen:

–Aengaende den dorpe van Heycop, Johan de With.

-Wikipedia