G. Janssen
Drukkerij Hansum uit Ameide verspreidde elk jaar een krantje, genaamd Nieuwjaarsgroet voor de ingezetenen van Ameide, Tienhoven en omstreken. Daaronder viel ook Lexmond en in de uitgave 1955-1956 stond onderstaand jaaroverzicht van Lexmond, geschreven door gemeentesecretaris G. Janssen.
‘Tegen het einde van elk jaar overvalt ons allen een zekere weemoedige stemming. Hoe komt het toch? Is het uit een gevoel van machteloosheid, dat wij wel ménen de tijd te kunnen beheersen door haar in te delen, maar wij met haar voortglijden uit het heden naar het verleden? Willen wij op gezette tijd schoonmaak houden in de ons toch dierbare la met herinneringen en de geur van vreugde en verdriet nog eens opsnuiven? Wat valt hierover te filosoferen!
Wat het meest dit jaar in het oog viel, was wel de restauratie van de Hervormde kerk, weer gehuld in een nieuwe ‘oude glorie’. Bij een tweede rondgang werd nog het kapitale bedrag van rond 24.000 gulden ingezameld, waarmede echter de kosten nog niet zijn goedgemaakt!
Overigens bracht 1956 geen predikant voor de Hervormde Gemeente; het beroepswerk bracht steeds weer teleurstelling en er is geen uitzicht dat de reeds vier jaren bestaande vacature spoedig zal zijn vervuld. Bovendien nam de consulent, ds. E.J. Schimmel van Hei- en Boeicop, een beroep aan en zijn opvolger, ds. J. Ch. W. Kruishoop van Meerkerk, zal spoedig naar Otterlo vertrekken. Dat deze gang van zaken de gemeente met zorg vervult, is begrijpelijk, en de gevolgen kunnen welhaast niet uitblijven.
Ook de Gereformeerde Kerk heeft geen predikant meer, sinds ds. W. Kats naar Tiel ging. Ook hier bleven de uitgebrachte beroepen zonder resultaat.
Om nog even bij het kerkelijke leven te blijven: bij de zesjaarlijkse stemming besloten de Hervormde lidmaten tot verkiezing van ouderlingen en diakenen uit een door de kerkeraad opgestelde voordracht van twee personen. Tot dusverre benoemde de kerkeraad zelfstandig. Tot kerkvoogd werd opnieuw benoemd de heer D.J. van der Heiden, die met zijn 87 jaren ongetwijfeld de oudste kerkvoogd van Nederland is.
Zijn zuster bereikte de leeftijd van 91 jaar, de heer T. Bikker werd 92 jaar en de heer Joh. van Dieren 96 jaar. Mevr. wed. van den Heuvel-Verkerk vierde haar 90e verjaardag.
Er waren meer feestelijke herdenkingen. De plaatselijke Vara-afdeling bestond 25 jaar. De plaatselijke afdeling van de Chr. Boeren- en Tuindersbond nodigde op haar zilveren feest het Tweede-Kamerlid, de heer C. van den Heuvel. Maar hij was niet de enige volksvertegenwoordiger die in Lexmond kwam spreken: in de verkiezingsactie konden achtereenvolgens de heren H.W. Tilanus, mr. A.B. Roosjen en J.H. Scheps worden beluisterd.
Dat ook de plaatselijke volksvertegenwoordiging wordt gewaardeerd, bleek wel uit de benoeming van wethouder Jac. de Jong tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau op grond van zijn verdiensten voor gemeente en gewest.
Nu we toch aan het noemen zijn: de heer C. de With en mej. N. van Zessen verlieten het vaderland.
Ziekte onttrok de heer W.K. Haafkens aan zijn werk in de Christelijke school en de verenigingen, de bonden en besturen. Een ieder wenst hem een spoedige beterschap toe. Het plaatsvervangend hoofd, de heer Boer, vertrekt 1 januari weer. Hij gaat niet alleen, want ook mej. Heule, die mej. Van Kooten tijdelijk opvolgde, verlaat de school weer. De Chr. Kleuterschool moest een tijd sluiten, omdat mej. Bakker wegging en er niet dadelijk een opvolgster was. Ook nu nog wordt met een gehuwde vervangster gewerkt.
De verkeersongevallen op de Rijksweg waren legio. Meestal liep het vrij goed af, maar voor Henk van Zessen betekende een aanrijding enkele maanden ziekenhuis. Het zoontje van de heer Jac. Kortenhoeven verblijft reeds 1½ jaar na een aanrijding in het ziekenhuis te Utrecht. Vier Amsterdammers, vol goede moed op weg naar een voetbalmatch Holland-België, reden door de mist in het water. Hun tocht naar Deurne veranderde in een tocht naar het ziekenhuis voor vele weken. De gevallen van ernstige materiële schade laten we maar rusten.
Van de wal in de sloot, liever gezegd in de bevroren sloot. De ijsclub was zeer actief en organiseerde o.a. een tocht door de polder. Het heeft er naar uit gezien dat de polder in de loop der jaren een geheel ander aanzien zou krijgen als gevolg van ruilverkaveling. De Cultuurtechnische dienst bood aan het maken van een plan voor herindeling op kosten van het rijk, met uitvoering van dit plan met belangrijke steun van het Rijk, maar de Vijfheerenlandse polder-besturen dorsten de uitgestoken hand niet te vatten. Een betreurenswaardig besluit, waardoor onze streek achterop zal geraken. Wie b.v. het Land van Maas en Waal en de Bommeler-waard heeft gekend en nu ziet, weet dat deze achtergebleven gebieden ons thans ver vooruit zijn. Van de bouw van nieuwe boerderijen, (hoe nodig dit is bleek o.a. wel uit de woningtelling) komt nu ook niets.
Dit wil niet zeggen dat de landbouw niets presteerde. Inzonderheid de jonge boeren lieten op de tweede Jongveedag trots hun dieren zien. De deelname was groter en nog verzorgder dan in 1955. Voor de geitenkringkeuring bestond opnieuw goede belangstelling. Voor de landbouw was 1956 overigens geen jubeljaar; een koud droog voorjaar en een natte zomer. De akkerbouw viel uiteindelijk niet tegen en de fruitoogst gaf tegen de verwachting in behoorlijke prijzen. De hevige koude en sneeuwval lokte de reeën naar de jonge boomaanplant, hetgeen het afschieten van een aantal van deze sierlijke dieren tot gevolg had.
Met vermelding van het feit dat de heer H. Verhoef berenhouder af werd, besluiten we het landbouwpraatje.
Lexmond heeft sinds kort maar één melkboer meer, want de heer G. Scherpenzeel vond het na 38 jaar welletjes.
De verenigingen deden dit jaar weer hun best. Vermelden wij hierbij enkele ´uitschieters´. Johan Bodegraven kwam de afd. Lexmond van de Ned. Bond van Plattelandsvrouwen vertellen over zijn reis per bromfiets door Europa. De wandelsportvereniging ´Willen is Kunnen´ zag op de koude Hemelvaartsdag 800 wandelaars aan een door haar georganiseerde mars deelnemen. Deze tienjarige vereniging organiseerde ook een avondvierdaagse met 155 loopliefhebbers (2 uitvallers), alsmede een cabaretvoorstelling in de openlucht, wat behoorlijk geld in het laatje bracht.
De gymnastiekvereniging ´Vlugheid en Kracht´ verzorgde een bondswandeling. De beide zangverenigingen deden met succes mee aan concoursen (Hosanna een tweede prijs in de afdeling uitmuntendheid). De Oranje vereniging liet ´Kunstliefde en Vriendschap´ uit Leerdam komen. Helaas gooide de regen roet in het muzikale eten.
De reeds genoemde plattelandsvrouwen namen een avond de ouden van dagen te gast. De historie van Lexmond had veel belangstelling op een door Volksonderwijs georganiseerde avond, waaraan de heer P. Horden zijn medewerking gaf met woord en film. De arbeiderszangvereniging ´Nieuw Leven´ hield een vrij goed geslaagde bazar. De voetbalvereniging ´Lekvogels´ trachtte met twee draaiavonden de (bij verenigingen gebruikelijke) zwakke kas te sterken. De beide vrouwenbonden bezorgden de bejaarden een opperbeste uitgaansdag naar Gelderland en Overijssel. Twaalf auto´s waren beschikbaar gesteld. De E.H.B.O. was bijzonder actief: een kringwedstrijd, een propaganda-avond en (eindelijk geslaagd) een nieuwe cursus met voldoende deelneming. Het Groene Kruis meende de bevolking te kunnen helpen met een moedercursus, maar waarom was de interesse zo gering?
De spaarzin bleef ook in 1956 bestaan; de spaargelden bij de Boerenleenbank namen met 2 ton toe tot 2½ miljoen gulden.
De opbrengst der collecte voor lijdend Hongarije was een verrassing: de lijstcollecte gehouden door vertegenwoordigers van de vak-beweging en enkele verenigingen bracht f 4.160 op. Bovendien werd in de Gereformeerde Kerk een inzameling gehouden en er werden giften geschonken aan het Rode Kruis en de Studentenhulp, zodat tezamen de vijf mille werd overschreden.
In oktober kwamen de negen woningwetwoningen gereed. Nog 22 woningen zouden kunnen worden gebouwd, maar zolang prijzen, lonen en winst in de bouwwereld met weinig sociaal besef steeds verder worden opgedreven, gunstige uitzonderingen daargelaten, zal de oplossing van de woningnood voor zovele wachtenden uitblijven. Eén nieuwe particuliere woning kon worden betrokken. Twee andere ter vervanging van een krot naderen hun voltooiing. De heer L.L.A. Stok begon met de bouw van een ruime garage voor zijn autobedrijf.
Het aantal geboorten was tot heden 32, waarvan 2 niet tot de bevolking van Lexmond behoorden. In het ziekenhuis werden nog 5 Lexmondse baby’s geboren. Vorig jaar telden we 40 jonggeborenen. 16 overlijdensakten werden ingeschreven, waarvan 1 betrekking had op een als levenloos aangegeven geboren kind. Een bijzonderheid is wel, dat buiten de gemeente geen Lexmonder overleed. Ook in 1955 waren er 15 sterfgevallen. Het aantal huwelijken was 14 (1955: 15). Noch in 1955, noch in 1956 werden echtscheidingsvonnissen ingeschreven.
Doordat meer inwoners vertrokken dan mensen naar Lexmond kwamen, zal het aantal ingezetenen met de jaarwisseling weinig afwijken van dat bij de aanvang van 1956.
Zo gaan wij dan aanstonds weer een nieuw jaar aanbreken. Of het voorspoed of tegenslag, blijdschap of verdriet zal brengen? Wij weten het niet. Jaqueline van der Waals wist het wel toen zij dichtte:
Wat de toekomst brengen moge,
Mij geleidt des Heren hand!