Een selfmade kunstschilder
Willem Graveland. Buiten Lexmond en directe omgeving heeft vrijwel niemand ooit van hem gehoord. Ook bij digitale navorsingen komt zijn naam niet naar voren. Hij was een amateur kunstschilder uit Lexmond die in zijn omgeving zeer werd gewaardeerd. Wereldberoemd in eigen dorp. Een oproep onder onze leden, leverde een reeks werken van hem op. Zoon Rinus schreef de tekst.
Wie was Willem Graveland? Willem werd op 16 augustus 1915 te Lexmond geboren. Hij was de tweede zoon van Marinus Johannes Graveland en Hendrika Macdaniël. Zijn oudere broer was Gijs, bekend onder ons als huisschilder en drogist. Ook Willem is actief geweest in het schildersvak. Daarna heeft hij jarenlang bij de PTT gewerkt. Hij bezorgde twee maal daags brieven, kaarten, telegrammen en pakketjes in het Lexmondse. Bij menigeen in Lakerveld en Achthoven heeft hij van de koffie genoten. Heel veel dorpsnieuws is daar over de tafel gegaan. Hij genoot daar enorm van. In de wintertijd trotseerde hij allerlei weersomstandigheden: strenge vorst, ijzel en sneeuwstormen. Tijdens de jaarwisseling was hij niet thuis, maar moest verplicht hard werken op het postkantoor. Bergen nieuwjaarskaarten sorteerde hij en als de klok twaalf sloeg, kreeg hij bij goed gedrag een oliebol van de kantoorhoudster Jo Kooiman.
Ondanks de charme die het PTT-werk met zich meebracht, bleven kwasten en verf hem bekoren.Hij schilderde weliswaar geen huizen meer, maar het schildersdoek had zijn ambitie. Hij begon te experimenteren als kunstschilder. Veel tijd werd er gestoken in het maken van schetsjes. Sommige werkte hij uit. Zijn stijl was realistisch. Het gebruik van de juiste kleuren was niet altijd gemakkelijk. Ook het hanteren van de juiste verhoudingen gaf nog weleens hoofdbrekens. In zijn jonge jaren was hij al wel naar de schildersvakschool in Vreeswijk geweest. Door weer en wind ging hij op de fiets daarheen. Zijn stijl bleef lange tijd zeer werkelijkheidsgetrouw. Hij koos daarom ook altijd voor dorpsgezichten, land-schappen en stillevens. Naarmate hij er meer mee bezig was, verwerkte hij er meer sfeer in. Dit hield in dat er ook eigen composities werden gemaakt. Er werden kaarten en kalenderplaten gespaard. Die werden vaak in stukken verdeeld en zorgden voor een nieuwe samenhang. Dat verliep best succesvol. Het motiveerde hem enorm. Composities werden op een aanrechtkastje gezet, zodat er bijna de gehele dag naar gekeken kon worden. Iedereen, die kwam, werden ze getoond en naar ieders mening werd gevraagd. Het aspect ‘een goede lichtinval’ werd voor hem een steeds belangrijker item. We zouden tegenwoordig zeggen dat er dus een heus moodboard werd gemaakt. Het kleurgebruik bij zijn schilderijen kwam grotendeels door mengvormen tot stand. Allerlei kleuren werden gebruikt en de sfeer die het schilderij uitademde, was vaak warm. De verf werd met laagjes op het doek aangebracht. Ook het paletmes ontbrak niet. Later maakte hij ook kleine schilderijtjes om als geschenk weg te geven bij verjaardagen, jubilea en geboortes. Bekend zijn de opengeslagen Bijbel en het biddende kind.
Het volgende euvel dat om de hoek kwam kijken, was het kiezen van een juiste lijst. Deze mocht absoluut geen afbreuk doen aan het schilderij. Zijn smaak was erg klassiek, later soms zeer gedurfd. Toen werd de lijstkeuze lichter van kleur. Het is voorgekomen dat een schilderij drie keer van lijst wisselde, voordat het de deur uitging. Dat gaf soms wel discussies in huize Graveland. Ook de kleinkinderen werden dan wel naar hun mening gevraagd. Omdat Willem geen auto reed en zijn spullen meestal van schilderszaak Kreukniet in Gorinchem betrok, stond het gezin van Rinus bijna elke veertien dagen in genoemde winkel. Afsluiting Binnen gezin en familie werd het schilderen gestimuleerd. Hij is daarom nog lang doorgegaan met schilderen. Na zijn verhuizingen van de Kortenhoevenseweg naar de Gregoriuslaan en Open Vensters in Ameide is hij meer gaan tekenen en kleuren. Ook daarin ontwikkelde hij een eigen stijl. Hij kleurde geen egale vlakken, maar vulde die op met kleine motiefjes.
Willem Graveland overleed op dinsdag 6 mei 2008.